CoCl2 – Coban Clorua là gì? Đây là chất cũng được ứng dụng nhiều trong các ngành công nghiệp. Nhưng bạn có hiểu rõ những kiến thức cơ bản về CoCl2 hay không? Ứng dụng cụ thể như thế nào?
1. CoCl2 là gì?
CoCl2 là công thức hóa học của Coban(II) clorua, là một hợp chất vô cơ của coban và clo. Đây chính là một trong các hợp chất coban được ứng dụng phổ biến nhiều trong phòng thí nghiệm.
CoCl2 có màu gì? Ở dạng ngậm nước thì nó có màu tím, nhưng nếu ở dạng khan thì nó sẽ có màu xanh da trời. Bởi đặc tính thay đổi màu sắc tương ứng do dễ bị hydrat hóa cho nên CoCl2 được dùng như một tín hiệu thông báo có nước trong chất chống ẩm.
Trong phòng thí nghiệm thì dạng ngậm nước màu tím chính là loại muối coban phổ biến nhất.
CoCl2 có màu tím trong dạng ngậm nước
2. Ứng dụng của CoCl2 là gì?
CoCl2 là một hợp chất hóa học, có thể được tồn tại ở nhiều dạng khác nhau và được tạo ra bằng cách kết hợp cobalt (Co) và chlorine (Cl). Tuy nhiên, dạng tồn tại phổ biến hơn cả là dạng hexahydrate, CoCl2·6H2O, một hợp chất màu hồng hoặc màu tím.
Trong các lĩnh vực công nghệ, hóa học, CoCl2 có nhiều ứng dụng quan trọng, bao gồm:
- Được dùng làm chất xúc tác trong những phản ứng hóa học
- Sử dụng trong một số loại mực in và sơn, mực không màu
- Là một thành phần trong các hệ thống điều khiển độ ẩm của máy lạnh, điều hòa không khí
- Dùng trong các phân tích hóa học, thử nghiệm xác định sự xuất hiện của nước trong môi trường khí quyển
- Dùng trong các nghiên cứu khoa học, tạo ra nhiều màu sắc khác nhau trong việc phân tích môi trường
- Ứng dụng trong y học
- Có vai trò trong việc tổng hợp hữu cơ, các vật mạ bằng điện với kim loại coban
- Được ứng dụng trong việc sản xuất bột màu cho gốm sứ, figuline và sơn máy sấy
- Sử dụng cho những loại phụ gia thức ăn
CoCl2 được ứng dụng làm mực
3. Các hợp chất của CoCl2
Để tạo ra những phức chất với màu sắc tương ứng, CoCl2 có thể kết hợp đa dạng với các hợp chất khác nhau. Ví dụ như:
- Khi kết hợp với NH3 sẽ ra các chất: CoCl2.2NH3 (hoa hồng), CoCl2.3NH3 (hoa hồng đỏ), CoCl2.5NH3 (đỏ cam)…
- Khi kết hợp với N2H4 sẽ cho ra: CoCl2.6N2H4 (màu hồng), CoCl2.3N2H4 (màu cam nhạt).
- Khi kết hợp với NH2OH sẽ tạo ra CoCl2.2NH2OH tinh thể màu hoa hồng.
- Khi kết hợp với CO(NH2)2 sẽ cho ra: CoCl2.2CO(NH2)2 (tinh thể có màu dương đen), CoCl2.4 CO(NH2)2 (tinh thể có màu hoa oải hương).
- Khi kết hợp với CON3H5 sẽ cho ra tinh thể đỏ CoCl2.2CON3H5.
- Khi kết hợp với CSN3H5 sẽ cho ra: CoCl2.2CSN3H5 (tinh thể màu đen tím), CoCl2.3CSN3H5.H2O (tinh thể màu đỏ nhạt hoặc hồng)…
4. Cách điều chế CoCl2 cơ bản
Coban(II) clorua – CoCl2 ngậm nước sẽ được điều chế từ coban(II) cacbonat hoặc muối coban(II) phản ứng với axit clohydric:
CoCO3 + 2HCl + 5H2O → Co(H2O)6Cl2 + CO2↑
Khi lấy nó đem nung nóng thì phân tử ngậm 6 nước sẽ bị tách ra thành muối khan.
Còn Coban (III) sẽ xuất hiện khi có amoniac hoặc amin và coban (II) bị oxy hoá để tạo ra nhiều phức hợp coban (III). Thường thì phản ứng này sẽ được thực hiện với một chất xúc tác là than củi hoặc là hydrogen peroxide sẽ được dùng thay cho không khí.
Các phối tử cơ bản khác gồm có: cacbonat, acetylacetonat và oxalat tạo ra dẫn xuất Co (III). Những carboxylat và halogenua đơn giản thì không. Co (III) rất chậm để trao đổi những phối tử, vì vậy nên chúng được gọi là trơ tra kinetically.
Làm sao để điều chế ra CoCl2?
5. Thí nghiệm giấy đổi màu theo thời tiết với CoCl2
CoCl2 cũng sẽ giúp nhận biết sự thay đổi môi trường bằng cách chuyển màu. Bạn có thể tham khảo về thí nghiệm giấy đổi màu theo thời tiết với CoCl2.
5.1. Chuẩn bị
- CoCl2: một vài gram
- Giấy lọc
- Bếp điện
- Cốc thủy tinh
- Máy sấy tóc
5.2. Quy trình thực hiện
Bước 1: hòa tan CoCl2 vào nước nóng để tạo thành một dung dịch có màu, nhưng lưu ý là không hòa tan cho đến khi bão hòa
Bước 2: nhúng vào dung dịch này một tờ giấy lọc rồi trải tờ giấy lọc ấy lên một mặt phẳng cho đến khi nào khô lại, bạn sẽ thấy giấy lọc có màu hồng nếu nó vẫn còn ướt
Bước 3: lấy máy sấy tóc sấy khô tờ giấy lọc, nước bay hơi hết thì tờ giấy sẽ có màu xanh da trời thẫm; nếu như làm ướt lại tờ giấy đó thì màu hồng sẽ xuất hiện trở lại
5.3. Giải thích hiện tượng
Thông thường, các loại muối kim loại sẽ rất háo nước và muối CoCl2 cũng như vậy. Chúng sẽ có màu hồng khi ẩm ướt và có màu xanh khi khô. Chúng sẽ được sử dụng trong các phòng thí nghiệm nhằm mục đích cho biết về độ ẩm trong các dung môi hữu cơ, hay bình kín. Hoặc việc tạo hơi nước khi một sinh vật thực hiện hô hấp, 1 phản ứng hóa học trong sso có 1 sản phẩm là nước.
Phân tử nước mà không liên kết với muối kim loại bằng liên kết hóa học thì có nghĩa là không có phản ứng hóa học. Đơn thuần đó chỉ là hiện tượng hấp thụ nước, xảy ra một cách thuận nghịch. Tấm giấy khô cũng có thể tẩm ướt hoặc sấy khô bao nhiêu lần cũng được.
Đó là những thông tin cơ bản về CoCl2, hy vọng sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích.